همه چیز در رابطه با خانه های پیش ساخته

صنعت ساختمان سازی، مسیر طولانی و دراز مدتی را طی کرده تا به صنعت نوینی به نام ساخت خانه پیش ساخته برسد. البته در این صنعت جدید، علم معماری پیشرفت چندانی نداشته است و همچنان یکی از معایب خانه پیش ساخته، عدم پیاده سازی سبک های امروزی علم معماری در پلان و طراحی فرم است. با این حال این دانش با توجه به اهمیت زیاد نیاز مردم به مسکن و سرعت بالای رشد، کمک دست بسیاری از مهندسین دنیا شده است. هر چند این تکنولوژی در ایران به علت کمبود قدمت این صنعت در دنیا، همچنان جا نیفتاده است. در این مطلب در بررسی خانه پیش ساخته با ما همراه باشید.

تاریخچه ساختمان پیش ساخته

تفکر سازه‌ای که بلافاصله ساخته شود یا حداقل در سرعت‌های باورنکردنی به پایان برسد از دیرباز ذهن انسان را درگیر کرده بود؛ با این حال در قرن ۱۸ میلادی بود که مهندسین به طور جدی به ساختمان پیش ساخته فکر کردند و سرانجام بعد از گذشت حدود دو قرن به نتیجه رسیدند. پس از یک دهه رکود پس از جنگ جهانی دوم، کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی بر آن شدند که با تولید قطعات از پیش ساخته شده، به صنعت خانه پیش ساخته روی آورند. امروزه راهکارهای متنوعی نظیر «LSF» و … برای این صنعت اتخاد شده است. بیش از ۶۰ درصد ساختمان‌های کشورهای توسعه یافته و ۹۰ درصد ساختمان های تجاری و مسکونی آنها کم و بیش از این تکنولوژی بهره می برند. در واقع پس از دوران رنسانس و ورود به عصر مدرنیته و پدید آمدن سبکی به نام «های تک»، مهندسین این کشورها خودشان را برای انقلاب این چنینی در قرن ۱۸ آماده کرده بودند و در طی دوره ۸ ساله از سال‌های ۱۹۰۲ تا ۱۹۱۰ شرکت های زیادی را برای تهیه قطعات پیش ساخته احداث کردند. در بیان تعریف این صنعت، برای ساخت خانه پیش ساخته باید قطعات پیش ساخته آن را در بیرون از سایت پروژه ساخته و سپس توسط سرویس های مخصوص حمل و نقل به خود، به سایت رفته و استفاده می‌شود.

دلایل توسعه صنعت ساختمان پیش ساخته

در معماری نوین، سبک‌های پست مدرنیسم و فیوچریسم که در آن پلان به فرم ترجیح داده می‌شود، در صنعت ساختمان پیش ساخته به کار گرفته شد. امروزه نیز همچنان بخاطر محدودیت‌های طراحی پلان در اینگونه سازه‌ها، اصرار بر اجرای این سبک‌ها وجود دارد. آنچه که باعث شده با وجود این سبک طراحی بازهم این صعنت مورد توجه قرار گیرد اینست که هزینه‌ی ساخت و ساز با مواد و تکنولوژی ساختمانی کمتر از هزینه ساخت و سازهای سنتی می‌باشد. سبک اجرای سازه و ساخت آن به گونه‌ایست که بار مرده‌ ساختمان به میزان بسیار زیادی کاهش پیدا خواهد کرد. اندازه پی و فونداسیون سازه نیز کاهش پیدا کرده و حتی مصالح کمتری در اجرا درگیر خواهند بود. همچنین به علت ساخته شدن بسیاری از قطعات در بیرون از سایت پروژه، نیروی انسانی تقلیل می‌یابد. تمامی این اتفاقات باعث کاهش چشم گیر هزینه در کنار افزایش سرعت اجرا است که مهندسان را به ساخت خانه پیش ساخته ترغیب می‌ نماید.

مزایای خانه پیش ساخته

مزایای خانه پیش ساخته در مقابل خانه های سنتی، شامل موارد زیادی می باشد. مهمترین مزیت اینگونه سازه‌ها، خصوصا در مقابل آپارتمان‌های سنتی، پایداری آنها در زلزله‌های بیشتر از ۹ ریشتر است. یک آپارتمان پیش ساخته نیز بخاطر اجرای سریع می‌تواند در کمتر از ۳ ماه ساخته شود. البته در تکنولوژی‌های جدید که فعلا منحصر به چین و برخی از کشورهای اروپاییست، رکورد ساخت یک آپارتمان پیش ساخته ۸ طبقه به ۴ روز رسیده که در نوع خود خارق العاده است. در این تکنولوژی، ربات ها به جای انسان با ساخت فرآورده های ساختمانی، به صورت همزمان اقدام به ساخت آپارتمان پیش ساخته می‌کنند. از جمله دیگر مزیت‌های اینگونه سازه شامل موارد زیر می‌باشد:

• عایق بندی کامل در برابر سرما و گرما
• امکان تغییر نقشه در حین ساخت با ربات ساختمان ساز
• عدم نفود حشرات و حیوانات موذی
• تسهیل شست و شو و تمیز کردن سازه پیش ساخته نسبت به سازه سنتی
• امکان استفاده دوباره از بنا در محل دیگر یا به بیان دیگر، قابلیت تغییر مکان بنا

معایب خانه پیش ساخته

زمانیکه به عنوان یک مهندس قصد دارید به سراغ ساخت ساختمان پیش ساخته بروید. دانستن معایب آن می‌تواند روند طراحی و نقشه کشی و در نهایت اجرای شما را تحت الشعاع قرار دهد. اولین و مهمترین عیب اینگونه سازه‌ها محدودیت اجرای طبقات در آپارتمان پیش ساخته است. از طرفی زمانی که قصد اجرای یک ساختمان پیش ساخته دارید، باید نیروی متخصص و باتجربه در این زمینه استخدام کنید زیرا قرار نیست با کارگران و مهندسین عادی این تکنولوژی را به کار گیرید. از طرفی با اینکه به صورت کلی شما با اجرای این سازه در هزینه‌ های خود را کاهش خواهید داد اما این ویژگی هم اکنون در کشور ما در دسترس نیست و مسلما با هزینه‌ های بالای تأمین قطعات فلزی گالوانیزه مواجه خواهید شد.

وضعیت مصالح و امکانات سازه پیش ساخته

ساختمان‌های پیش ساخته به صورت چوبی، فلزی و … اجرا می‌شوند. در قدم اول قبل از طراحی پلان آن، باید ویلایی بودن یا آپارتمانی بودن آن مشخص شده و محدودیت های این سازه لحاظ شود؛ سپس اقدام به طراحی شود. بعد از طراحی پلان، انجام محاسبات بار، مشخص کردن تمام جزئیاتی نظیر: نقشه تاسیسات، برش‌ها، اتصالات سازه‌ای و … توسط مهندسین، باید پی و فونداسیون اجرا گردد. برای فونداسیون از قالب سبک فولادی سرد نورد شده یا در صورت لزوم، از شالوده گسترده استفاده می‌شود. برای اسکلت خانه های پیش ساخته نیز باید سازه فولادی سبک که شامل دیوارهای توخالی هستند استفاده شود.

سیستم سقف سازه نیز شامل تیرچه، ترک پیرمونی، سخت کننده‌های جان، بست های انسجام دهنده و تسمه‌ای استفاده می‌شود، هرچند این مصالح برای سازه فلزی بوده و برای سازه‌ی چوبی پیش ساخته متفاوت است. برای اینگونه بناها از در و پنجره‌های عایق حرارتی نظیر «U PVC» و «HDF» استفاده می‌شود. برای دیوارهای این سازه‌ها از پانل‌های فایبر سمنت استفاده می‌شود. این دیوارها نسل جدید مصالح ساختمانی است که امروزه در برخی از ساختمان‌های سنتی نیز استفاده می‌شود. این پنل‌ها بخاطر مقاومت بسیار خوبی که در برابر هرگونه خسارت نظیر ورود حشرات موزی و فرسایش بر اثر رطوبت دارند مورد توجه طراحان و مهندسین قرار گرفته است. البته مقاومت مکانیکی خوب آن باعث شده از این تکنولوژی در ساخت خانه پیش ساخته، استفاده شود.

منبع: آریاویکی